مشاهده تورم دردناک در قسمت پایین کمر می‌تواند به معنی کیست مویی یا سینوس پیلونیدال باشد که بسیاری از افراد با آن آشنا نیستند. این عارضه که با عفونت همراه است در ابتدا علائم جدی ایجاد نمی‌کند، اما باید به موقع برای درمان و جلوگیری از پیشرفت آن به پزشک مراجعه کنید. در ادامه با علائم و دلایل این عارضه و اقدامات درمانی که باید برای آن انجام دهید آشنا خواهید شد:
کیست مویی چیست؟
کیست مویی که به انگلیسی pilonidal cyst نامیده میشود، کیسه کوچکی است که در لایه‌های زیرین پوست تشکیل میشود و معمولاً در نزدیکی استخوان دنبالچه در بالای چین باسن قرار دارد.
کیست پیلونیدال یا سینوس مویی می‌تواند حاوی مو، قطعات پوست و سایر بافت‌ها باشد. اکثر افراد مبتلا به این عارضه، متوجه آن نمی‌شوند تا زمانی که عفونی شود و علائم ایجاد کند. عفونت باعث ایجاد درد و تورم و سایر علائم این بیماری میشود. در سایت دکتر بیژن عابدیان می‌توانید مقاله کامل کیست مویی چیست؟ را مطالعه کنید.
علائم کیست پیلونیدال
اگر جوش بزرگی روی استخوان دنبالچه خود دارید، ممکن است کیست پیلونیدال داشته باشید. کیست شما همچنین ممکن است دردناک باشد و مایع شفاف، کدر یا خونی را تخلیه کند.
با کیست پیلونیدال عفونی، ممکن است متوجه تورم و قرمزی بیشتری در اطراف کیست خود شوید و تخلیه ممکن است بدبو باشد. همچنین ممکن است همراه با کیست پیلونیدال عفونی دچار تب و لرز شوید.
علائم کیست پیلونیدال معمولا کم کم بروز پیدا میکند. با این حال، زمانی که کیست مویی حاد درمان نشود، ممکن است به یک بیماری مزمن تبدیل شود که هر چند وقت یکبار دچار عود مجدد شده و عفونت آن افزایش می‌یابد. کیست مویی مزمن همچنین ممکن است خطر ابتلا به عفونت سیستمیک تهدید کننده زندگی را افزایش دهد.
اگر کیست مویی به دلیل عدم درمان عفونی شود، آبسه پوستی دردناک یا مجاری سینوسی، که فضاهای خالی زیر پوست هستند، ممکن است ایجاد شود.
اگر کیست پیلونیدال مزمن به طور مناسب درمان نشود، فرد ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پوست به نام کارسینوم سلول سنگفرشی قرار گیرد.
چرا دچار کیست مویی می‌شویم؟
علت دقیق تشکیل کیست پیلونیدال کاملاً مشخص نیست و احتمالاً چند عاملی است. کیست‌های مویی زمانی ایجاد می‌شوند که موها در چین باسن رشد کرده و زیر پوست فرو می‌روند. موی رشد کرده در زیر پوست ممکن است منجر به پاسخ ایمنی و در نتیجه منجر به تشکیل کیست شود. موهای شل ممکن است در چین باسن گیر کنند و این بیشتر در افرادی رخ می‌دهد که موهای زبر یا سفت بدن دارند که احتمالاً پوست را سوراخ میکند.
برخی از عواملی که می‌توانند تشکیل موهای زیر پوستی را تحریک کنند عبارتند از نشستن یا ورزش برای مدت طولانی. پوشیدن لباس‌های تنگ؛ چاقی و هر چیزی که ممکن است باعث افزایش اصطکاک، تعریق و گرما در ناحیه باسن شود.
این شرایط همچنین ممکن است فولیکول‌های مو را تحریک کند، که می‌تواند با سلول‌های مرده پوست و باکتری ها مسدود شود و منجر به تشکیل کیست شود.
مردان جوان در معرض خطر بیشتری برای ایجاد کیست پیلونیدال هستند. آنها معمولاً بعد از بلوغ به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش رشد مو در این دوره در معرض این عارضه هستند. اما کیست مویی ممکن است تا سن 40 سالگی ایجاد شود.
کیست‌های پیلونیدال نیز ممکن است مادرزادی باشند و در بدو تولد ظاهر شوند. سایر عوامل خطر برای ایجاد کیست پیلونیدال عبارتند از سبک زندگی غیر فعال، وقوع قبلی کیست پیلونیدال یا داشتن سابقه خانوادگی.
کیست مویی که به انگلیسی pilonidal cyst نامیده میشود، کیسه کوچکی است که در لایه‌های زیرین پوست تشکیل میشود و معمولاً در نزدیکی استخوان دنبالچه در بالای چین باسن قرار دارد.
کیست پیلونیدال یا سینوس مویی می‌تواند حاوی مو، قطعات پوست و سایر بافت‌ها باشد. اکثر افراد مبتلا به این عارضه، متوجه آن نمی‌شوند تا زمانی که عفونی شود و علائم ایجاد کند. عفونت باعث ایجاد درد و تورم و سایر علائم این بیماری میشود. در سایت دکتر بیژن عابدیان می‌توانید مقاله کامل کیست مویی چیست؟ را مطالعه کنید.
علائم کیست پیلونیدال
اگر جوش بزرگی روی استخوان دنبالچه خود دارید، ممکن است کیست پیلونیدال داشته باشید. کیست شما همچنین ممکن است دردناک باشد و مایع شفاف، کدر یا خونی را تخلیه کند.
با کیست پیلونیدال عفونی، ممکن است متوجه تورم و قرمزی بیشتری در اطراف کیست خود شوید و تخلیه ممکن است بدبو باشد. همچنین ممکن است همراه با کیست پیلونیدال عفونی دچار تب و لرز شوید.
علائم کیست پیلونیدال معمولا کم کم بروز پیدا میکند. با این حال، زمانی که کیست مویی حاد درمان نشود، ممکن است به یک بیماری مزمن تبدیل شود که هر چند وقت یکبار دچار عود مجدد شده و عفونت آن افزایش می‌یابد. کیست مویی مزمن همچنین ممکن است خطر ابتلا به عفونت سیستمیک تهدید کننده زندگی را افزایش دهد.
اگر کیست مویی به دلیل عدم درمان عفونی شود، آبسه پوستی دردناک یا مجاری سینوسی، که فضاهای خالی زیر پوست هستند، ممکن است ایجاد شود.
اگر کیست پیلونیدال مزمن به طور مناسب درمان نشود، فرد ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پوست به نام کارسینوم سلول سنگفرشی قرار گیرد.
علت دقیق تشکیل کیست پیلونیدال کاملاً مشخص نیست و احتمالاً چند عاملی است. کیست‌های مویی زمانی ایجاد می‌شوند که موها در چین باسن رشد کرده و زیر پوست فرو می‌روند. موی رشد کرده در زیر پوست ممکن است منجر به پاسخ ایمنی و در نتیجه منجر به تشکیل کیست شود. موهای شل ممکن است در چین باسن گیر کنند و این بیشتر در افرادی رخ می‌دهد که موهای زبر یا سفت بدن دارند که احتمالاً پوست را سوراخ میکند.
برخی از عواملی که می‌توانند تشکیل موهای زیر پوستی را تحریک کنند عبارتند از نشستن یا ورزش برای مدت طولانی. پوشیدن لباس‌های تنگ؛ چاقی و هر چیزی که ممکن است باعث افزایش اصطکاک، تعریق و گرما در ناحیه باسن شود.
این شرایط همچنین ممکن است فولیکول‌های مو را تحریک کند، که می‌تواند با سلول‌های مرده پوست و باکتری ها مسدود شود و منجر به تشکیل کیست شود.
مردان جوان در معرض خطر بیشتری برای ایجاد کیست پیلونیدال هستند. آنها معمولاً بعد از بلوغ به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش رشد مو در این دوره در معرض این عارضه هستند. اما کیست مویی ممکن است تا سن 40 سالگی ایجاد شود.
کیست‌های پیلونیدال نیز ممکن است مادرزادی باشند و در بدو تولد ظاهر شوند. سایر عوامل خطر برای ایجاد کیست پیلونیدال عبارتند از سبک زندگی غیر فعال، وقوع قبلی کیست پیلونیدال یا داشتن سابقه خانوادگی.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
بسیاری از افراد مبتلا به سینوس، شناختی از این بیماری ندارند و آن را با بیماریهای پوستی و آبسه مقعدی اشتباه می‌گیرند. به همین دلیل ممکن است در ابتدا به دکتر عمومی یا دکتر پوست برای تشخیص و درمان این عارضه مراجعه کنند.
اما توصیه می‌کنیم که پزشک جراح عمومی را به عنوان دکتر کیست مویی انتخاب کنید، زیرا این بیماری بدون جراحی و لیزر درمان نمی‌شود.
بعد از مراجعه به پزشک، سوابق و علائم شما بطور کامل بررسی میشود و در مرحله بعد معاینه بالینی انجام میشود. معمولا این بیماری با معاینه فیزیکی قابل تشخیص است و نیازی به آزمایشات خاصی برای تشخیص این عارضه نیست.
بعد از انجام معاینه و روشن شدن اینکه بیماری حاد یا مزمن است، پزشک با در نظر گرفتن شرایط بیمار بهترین روش درمان را به او پیشنهاد می‌دهد. سوالاتی که باید از پزشک بپرسید:آیا من کیست پیلونیدال دارم؟
چه درمانی برای من بهتر است؟
آیا به جراحی نیاز خواهم داشت؟
چگونه می‌توانم از عفونی شدن کیست پیلونیدال خود جلوگیری کنم؟
آیا باید از پوشیدن لباس های تنگ اجتناب کنم؟
آیا کیست پیلونیدال من بعد از عمل ممکن است عود کند؟
کیست مویی چگونه درمان می شود؟
درمان کیست مویی بسته به شدت علائم و الگوی بیماری متفاوت است. رایج ترین روش درمان کیست پیلونیدال برش و تخلیه کیست است که در آن یک برش کوچک در کیست ایجاد میشود که هر گونه مایع، مو و باقی مانده در کیست را آزاد میکند و از عفونت جلوگیری میکند.
اگر عفونت قبلاً رخ داده باشد یا مشکوک باشد، برش و درناژ برای تخلیه چرک مفید است و ممکن است با یک دوره آنتی بیوتیک خوراکی و موضعی دنبال شود. برش و تخلیه کیست پیلونیدال ممکن است منجر به کیست پیلونیدال مزمن شود که مستعد ابتلا به عفونت‌های مکرر است.
در موارد شدید با عود زیاد عفونت، بهبودی محدود یا وجود منافذ متعدد در کیست، ممکن است برای برداشتن کامل آن نیاز به جراحی باشد. این ممکن است میزان عود را کاهش دهد. پس از جراحی، زخم ممکن است باز بماند و با پانسمان بسته شود یا با بخیه بسته شود. تا زمان بهبودی کامل باید تمیز، خشک و بدون مو باقی بماند.
در موارد بسیار خفیف، آنتی بیوتیک های خوراکی با نظارت دقیق کیست ممکن است تجویز شوند. با این حال، در حالی که آنتی بیوتیک ها ممکن است به تسکین التهاب کمک کنند، ممکن است به طور کامل کیست پیلونیدال را درمان نکنند.
درمان‌های کمتر رایج شامل استفاده از تزریق موضعی ترکیبات شیمیایی اسیدی مانند فنل برای درمان و پیشگیری از کیست‌های پیلونیدال خفیف تا متوسط است. این روش اما با میزان عود بالایی همراه است و معمولاً مورد استفاده قرار نمی گیرد.
در طول درمان، ممکن است از آب داغ یا حمام نشستن برای تسکین علائم استفاده شود. همچنین ممکن است از داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده شود. مهم است که در صورت امکان ناحیه آسیب دیده را تمیز، خشک و بدون مو نگه دارید.
بسیاری از افراد مبتلا به سینوس، شناختی از این بیماری ندارند و آن را با بیماریهای پوستی و آبسه مقعدی اشتباه می‌گیرند. به همین دلیل ممکن است در ابتدا به دکتر عمومی یا دکتر پوست برای تشخیص و درمان این عارضه مراجعه کنند.
اما توصیه می‌کنیم که پزشک جراح عمومی را به عنوان دکتر کیست مویی انتخاب کنید، زیرا این بیماری بدون جراحی و لیزر درمان نمی‌شود.
بعد از مراجعه به پزشک، سوابق و علائم شما بطور کامل بررسی میشود و در مرحله بعد معاینه بالینی انجام میشود. معمولا این بیماری با معاینه فیزیکی قابل تشخیص است و نیازی به آزمایشات خاصی برای تشخیص این عارضه نیست.
بعد از انجام معاینه و روشن شدن اینکه بیماری حاد یا مزمن است، پزشک با در نظر گرفتن شرایط بیمار بهترین روش درمان را به او پیشنهاد می‌دهد. سوالاتی که باید از پزشک بپرسید:آیا من کیست پیلونیدال دارم؟
چه درمانی برای من بهتر است؟
آیا به جراحی نیاز خواهم داشت؟
چگونه می‌توانم از عفونی شدن کیست پیلونیدال خود جلوگیری کنم؟
آیا باید از پوشیدن لباس های تنگ اجتناب کنم؟
آیا کیست پیلونیدال من بعد از عمل ممکن است عود کند؟
کیست مویی چگونه درمان می شود؟
درمان کیست مویی بسته به شدت علائم و الگوی بیماری متفاوت است. رایج ترین روش درمان کیست پیلونیدال برش و تخلیه کیست است که در آن یک برش کوچک در کیست ایجاد میشود که هر گونه مایع، مو و باقی مانده در کیست را آزاد میکند و از عفونت جلوگیری میکند.
اگر عفونت قبلاً رخ داده باشد یا مشکوک باشد، برش و درناژ برای تخلیه چرک مفید است و ممکن است با یک دوره آنتی بیوتیک خوراکی و موضعی دنبال شود. برش و تخلیه کیست پیلونیدال ممکن است منجر به کیست پیلونیدال مزمن شود که مستعد ابتلا به عفونت‌های مکرر است.
در موارد شدید با عود زیاد عفونت، بهبودی محدود یا وجود منافذ متعدد در کیست، ممکن است برای برداشتن کامل آن نیاز به جراحی باشد. این ممکن است میزان عود را کاهش دهد. پس از جراحی، زخم ممکن است باز بماند و با پانسمان بسته شود یا با بخیه بسته شود. تا زمان بهبودی کامل باید تمیز، خشک و بدون مو باقی بماند.
در موارد بسیار خفیف، آنتی بیوتیک های خوراکی با نظارت دقیق کیست ممکن است تجویز شوند. با این حال، در حالی که آنتی بیوتیک ها ممکن است به تسکین التهاب کمک کنند، ممکن است به طور کامل کیست پیلونیدال را درمان نکنند.
درمان‌های کمتر رایج شامل استفاده از تزریق موضعی ترکیبات شیمیایی اسیدی مانند فنل برای درمان و پیشگیری از کیست‌های پیلونیدال خفیف تا متوسط است. این روش اما با میزان عود بالایی همراه است و معمولاً مورد استفاده قرار نمی گیرد.
در طول درمان، ممکن است از آب داغ یا حمام نشستن برای تسکین علائم استفاده شود. همچنین ممکن است از داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده شود. مهم است که در صورت امکان ناحیه آسیب دیده را تمیز، خشک و بدون مو نگه دارید.
در طول هموروئیدکتومی، اگر هموروئید خارجی بزرگ، یا یک هموروئید داخلی پرولاپس داشته باشید، ممکن است یک عمل جراحی به نام هموروئیدکتومی ضروری باشد، در این روش هموروئید و بافت اطراف آن از طریق یک برش کوچک برداشته میشود که معمولاً بعد از آن با بخیه بسته میشود. این روش در اتاق عمل با بیهوشی موضعی یا عمومی یا بلوک نخاعی که نیمه پایینی بدن را بی‌حس میکند، انجام میشود. این روش در 95 درصد موارد موفقیت آمیز است، اگرچه بیماران ممکن است درد بعد از عمل را تجربه کنند.
