شقاق یا فیشر از بیماری های رایج مقعدی است، که به ایجاد ترک در دیواره مقعد اطلاق می‌شود. این بیماری در اثر وارد آمدن فشار به مقعد ناشی از عواملی مانند یبوست، زایمان، بلند کردن اجسام سنگین، کهولت سن و… ایجاد می‌شود.
شقاق در مراحل ابتدایی تنها لایه نازکی از پوست را درگیر می کند، ولی با پیشرفت بیماری زخم عمیق تر شده و عضلات مقعد را نیز درگیر خواهند شد. این عارضه در مراحل ابتدایی توسط پماد شقاق و مصرف آنتی بیوتیک قابل درمان است. در این مقاله به معرفی بهترین روش‌های درمان دارویی شقاق می‌پردازیم:
پماد دیلتیازم (مهار کننده کلسیم)
پماد دیلتیازم معروف ترین درمان دارویی شقاق است که می تواند به سرعت علائم بیماری از جمله درد، خارش، سوزش و …. را کاهش دهد. این پماد شقاق یکی از مهمترین انواع داروهای مهار کننده کلسیم است که با مسدود کردن ورود کلسیم به داخل سلول و کاهش گردش خون، موجب از بین رفتن فشار در عضله مقعد می‌شود.
استفاده از این پماد برای درمان شقاق دوره نقاهت پس از عمل جراحی به منظور کاهش درد توصیه می‌شود. این پماد شقاق عوارض جانبی خاصی را به همراه ندارد، تنها در برخی موارد موجب سردرد، سرگیجه و سوزش مقعد می شود. دوره درمان شقاق مقعدی با این دارو در حدود 8 هفته است. موارد منع مصرف پماد دیلتیازم شامل مصرف همزمان آن با برخی داروها از جمله این مواد است :
- داروهای بی‌حسی، دانترولن
- داروی قلب
- داروی فشار خون
- برخی داروهای ضد افسردگی
- برخی داروهای درمان صرع
- داروی گشاد کننده برونش
- داروهای ادرار آور
- داروهای كورتیكواستروئیدها
- روپرانولول
- كاربامازپین
- كینیدین
- میدازولام
- تریازولام
- استاتین‌ها مثل لواستاتین، سیمواستاتین،سایمتیدین، دیگوكسین، سیكلوسپورین
- بتابلاكرها مثل آتنولول
- مهار‌كننده‌ها یا القاكننده‌های متابولیسم كبدی مثل ریفامپین، بوسپیرون، كلونیدین،
پماد نیتروگلیسیرین (G.T.N)
پماد نیتروگلیسیرین یا گیلسیرین تری نیترات با کاهش فشار درون عضله اسفنکتر و افزایش جریان خون در آن به درمان بیماری شقاق کمک می کند. مهمترین عارضه پس از مصرف این پماد سردرد و افت فشار خون است. دوره‌های مصرف این دارو متغیر بوده در صورت عدم درمان، احتمال بروز مجدد آن وجود دارد.
استفاده از این دارو باید هر 8 تا 12 ساعت یکبار و به مدت 6 الی 8 هفته باشد. بهترین زمان مصرف این درمان دارویی شقاق قبل از اجابت مزاج است. همچنین استفاده همزمان از این دارو با داروهای اختلال نعوظ ممنوع است و نباید تا 24 ساعت پس از مصرف این دارو ها از پماد نیتروگلیسیرین استفاده نمود.
پماد ام جی
داروی ام جی با استفاده از اسانس طبیعی گیاهان تولید می شود و دارای خواص ضد باکتری و آنتی باکتریال قوی است. این دارو در درمان و بهبود زخم ها موثر است و به درمان بیماری های مقعدی مانند شقاق و بواسیر کمک می کند. این دارو به غیر از فرم پماد، به شکل محلول نیز در دسترس است.
پماد ام جی به بهبود علائم بیماری مانند خونریزی، درد، خارش و سوزش کمک می کند، و هیچ موانعی مصرفی ندارد و در صورتی که پزشک دستور مصرف دیگری نداده باشد، باید به مدت 2 هفته و روزی 2 بار مصرف شود. همچنین پماد ام جی عوارض جانبی خاصی را به همراه ندارد، تنها در مواردی که بیش از مقدار تجویزی مصرف شده، واکنش های حساسیتی مشاهده شده است.
آنتی فیشر
پماد آنتی فیشر حاوی عصاره بابونه و عصاره دارمازو است، بابونه دارای اثرات ضد التهاب و ضد اسپاسم است و به درمان علائم بیماری کمک می کند. همچنین دارمازو دارای 70-60 درصد تانن است، که موجب می شود، اثرات قابض داشته باشد.
همچنین این دارو دارای اثرات ضد درد است و در کاهش التهاب ناشی از شقاق نیز موثر است. میزان مصرف پماد آنتی فیشر 2 بار در روز به اندازه یک لایه نازک بر روی شقاق است. هیچ عارضه جانبی برای این پماد شقاق معرفی نشده است اما در صورتی که در استفاده از آن زیاده روی کنید، احتمال بروز عوارض جانبی وجود دارد، که در این صورت باید مصرف دارو را قطع و به پزشک مراجعه نمایید.
احتمال بازگشت بیماری
شقاق به راحتی قابل بازگشت است و حتی در مواردی که کاملا التیام یافته امکان رخ دادن پس از اجابت دشوار وجود دارد. نگهداری عادات درست اجابت و رژیم غذایی، نوشیدن مایعات، فعالیت بدنی و… حتی پس از توقف درد و خون ریزی جهت پیشگیری از بازگشت شقاق توصیه می‌شود.
بازگشت علائم بدون دلیل خاص نیاز به بررسی کامل تری دارد. هنگامیکه فرد از یک بیماری زمینه‌ای شناخته شده که در به وجود آمدن شقاق مقعد او نقش داشته رنج می‌برد، توجه به درمان آن بیماری نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
قطعی ترین روش درمان شقاق با لیزر است که احتمال بازگشت بیماری در آن وجود ندارد و استفاده از روش های خانگی و دارویی تنها به بهبود موقت علائم این بیماری کمک می کنند.
